مرحوم باستانی پاریزی می گوید معانی لغاتی مانند بافق، چغارت، شیطور و آریز را باید در ادبیات کهن ایرانی و بخصوص در دوره هخامنشیان جستجو کرد.
برج دیده بانی سه طبقه این روستا نشان از اهمیت آن در گذشته و خطراتی که راهزنان عبوری بین طبس، ساغند، خرانق، بافق و سیریز ساکنان و دارایی مردمان ساکن در این روستا را تهدید می کرده اند، دارد.
اکنون خالی از سکنه است و سکوتی عجیبی آن را فراگرفته؛ چشمه آب روان و گوارایی دارد که قبل از حضور ما، دو گله نسبتا پر تعداد بز کوهی را مهمان کرده بود. درختان آن تا کنون دو مرتبه دچار حریق و آتش سوزی عمدی و غیر عمدی شده اند ولی عجیب است که نخل های آن با اینکه از ساقه و تنه دچار آتش گرفتگی شده و سیاه و دودآلود شده اند ولی سبز و برافراشته هستند. با این که در دامنه کوه صخره ای قرار گرفته ولی هوای آن از بافق گرمتر بود و در مسیر وزش باد هم قرار ندارد.
پس از یک هفته که شهرستان به علت تغییر و‌ تحولات شرکت سنگ آهن مرکزی، دچار حواشی زیادی شده بود و کار و پیگیری زیادی را می طلبید برای پیشواز یلدا، دیروز عصر به آریز رفتیم و تا پاسی از شب مهمان خانواده کریمی که آبا و اجداد آنها از مالکین و ساکنین این روستا بوده اند، شدیم.
با توکل به خدا پیگیری می شود که هم برج آن در فهرست آثار ملی ثبت و مرمت شود و هم فکری برای راه دسترسی آن که هم اکنون رودخانه است، برداشته شود.

محمد زاده رحمانی

فرماندار شهرستان بافق.